Nietrzymanie moczu – konsultacje urologiczno-nefrologiczne
Lek. Przemysław Otlewski
Urolog / Chirurg
Dr n. med. Piotr Siekanowicz
Urolog dziecięcy / Chirurg dziecięcy
Dr hab. n. med. Dorota Polak-Jonkisz, prof. nadzw. UMW
Nefrolog / Nefrolog dziecięcy / Pediatra
Lek. Dorota Zielińska
Internista / Nefrolog
Dr n. med. Iwonna Anna Kazimierczak
Ginekolog
Dr n. med. Karolina Waleśkiewicz-Ogórek
Ginekolog
Każda postać nietrzymania moczu oraz inne nieprawidłowości w jego oddawaniu są zwykle bardzo dużym problemem dla Pacjentów. Tego typu schorzenia przyczyniają się również do obniżenia samooceny, a nawet występowania nerwic u chorych.
Wszystkich Pacjentów zapraszamy na konsultacje urologiczno-nefrologiczne dotyczące różnych zaburzeń w oddawaniu moczu, takich jak:
- nietrzymanie moczu,
- moczenie nocne,
- częstomocz,
- bolesne mikcje.
Konsultacje będą prowadzone przez doświadczonych lekarzy specjalistów ze szpitali klinicznych.
Zapraszamy na konsultacje urologiczno-nefrologiczne do Centrum Medycznego PRZYJAŹNI w sobotę, 5 listopada 2016 roku, w godzinach od 9:00 do 12:00. W tym dniu konsultacje lekarzy w promocyjnej cenie zaledwie 60 zł.
Zadzwoń i umów się na wizytę: 71 300 12 72, 71 300 12 73.
Już po raz kolejny wracamy do schorzeń z pogranicza nefrologii i urologii dotyczących problemu dysfunkcji dolnych dróg moczowych pod postacią nietrzymania moczu, popuszczania moczu, zaburzeń mikcji i moczenia nocnego. Podłoże tych zaburzeń może mieć bardzo różnorodny charakter. Może być związane z wadami w zakresie układu moczowego bądź też z jego zaburzeniami czynnościowymi oraz współtowarzyszyć innym schorzeniom naszego organizmu. Zakażenia układu moczowego, kamica, wady układu moczowego, procesy rozrostowe czy inne schorzenia mogą mieć swoje źródło w chorobach wydających się nie mieć nic wspólnego z dysfunkcją dolnych dróg moczowych. Należą do nich między innymi: cukrzyca, zaparcia, alergie pokarmowe, padaczka, zespól bezdechu sennego, czy zaburzenia psychologiczne. Niestety każda postać nietrzymania lub popuszczania moczu jest zwykle dużym problemem dla pacjenta i jego rodziny. Może się również przyczyniać się do obniżenia samooceny czy występowania nerwic u chorych, których ten problem dotknął.
Nietrzymanie moczu (NTM)
Nietrzymanie moczu (NTM) dotyczy zarówno kobiet jak i mężczyzn, choć kobiety stanowią tu istotnie większą część populacji chorych. Niektóre statystki podają, ze NTM występuje aż u co trzeciej polskiej kobiety! Jedną z przyczyn tej sytuacji jest anatomia układu moczowego kobiet (np. krótka cewka moczowa), przebyte porody, co przyczyna się do obniżenia napięcia mięśni dna miednicy mniejszej.
Nietrzymanie moczu można podzielić na 3 stopnie:
- I stopień – niekontrolowany wypływ moczu podczas np. kichnięcia, kaszlu, czyli kiedy dochodzi do gwałtownego wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej.
- II stopień – moczenie bielizny podczas wykonywania codziennych czynności wymagających pewnego wysiłku, takich jak np. chodzenie po schodach, czy bieganie.
- III stopień – występuje, gdy obserwujemy wypływ moczu także podczas stania. Stopień ten jest oczywiście najbardziej uciążliwy. Bielizna chorego jest mokra niemal cały czas, a to może być przyczyną maceracji naskórka i wikłających się stanów zapalnych. Dodatkowo zapach moczu otaczający osobę z NTM bardzo utrudnia codzienne życie. Dlatego osoby dotknięte tym stopniem NTM często wycofują się całkowicie z życia towarzyskiego i zawodowego, niejednokrotnie popadając jednocześnie w depresję.
Przyczyny nietrzymania moczu
Bardzo często nietrzymanie moczu towarzyszy infekcjom dróg moczowych, a po ich wyleczeniu problem NTM znika. Istotne jest czy nietrzymaniu moczu towarzyszy wzrost temperatury ciała, pieczenie i/lub szczypanie podczas mikcji lub bóle podbrzusza. W każdym z tych przypadków pacjent wymaga dodatkowej konsultacji lekarza specjalisty (urologa, nefrologa). Wykonanie podstawowych badań ogólnych moczu oraz posiewu moczu może dać szybką odpowiedz na pytanie, czy zakażenie układu moczowego jest rzeczywistą przyczyną nietrzymania moczu. Jeśli badania to potwierdzają, to lekarz zleca odpowiednią farmakoterapia, co doprowadzi do ustąpienia nietrzymania moczu nawet już po kilku dniach leczenia. Niekiedy w przedłużeniu farmakoterapii mogą być dodatkowo stosowane ziołowe leki odkażające.
Nietrzymanie moczu może także towarzyszyć zmianom hormonalnym, polegającym na spadku stężenia estrogenów w organizmie. Wywołuje to zmniejszenie napięcia mięśni dna miednicy, czy też tzw. przepony moczopłciowej, co nieuchronnie prowadzi do obniżenia się narządów wewnętrznych i zmiany położenia cewki moczowej. Tego rodzaju przyczyna nietrzymania moczu jest najczęściej obserwowana u kobiet w okresie post menopauzalnym.
Kolejną przyczyną nietrzymania moczu mogą uboczne skutki przebytych wcześniej ciąż i porodów. Ten typ NTM jest obserwowany najczęściej u młodych kobiet, u których pomimo prawidłowego poziomu estrogenów dochodzi jednak do obniżenia napięcia mięśni dna miednicy. Istotne znaczenie ma tu sposób w jaki został poprowadzony poród: czy dziecko było duże, czy był to poród kleszczowy, czy nastąpiło nacięcie krocza. Także w tym przypadku nie można bagatelizować nietrzymania moczu i podjąć terapie z pomocą lekarza specjalisty.
Do pozostałych przyczyn prowadzących do występowania NTM można zaliczyć: ciężką fizyczną prace (szczególnie wymagającą dźwigania), otyłość, czy nadużywanie leków np. moczopędnych.
Diagnostyka i terapia nietrzymania moczu
Diagnostyka nietrzymania moczu opiera się na przeprowadzeniu przez lekarza wywiadu, wykonaniu badań laboratoryjnych (badanie ogólne moczu, posiew moczu, oznaczenie poziomu hormonów), badaniu USG układu moczowego, badaniu urodynamicznym (np. uroflowmetria). Najczęściej potrzebne będą też konsultacje u lekarzy o różnych specjalizacjach: urologa, nefrologa, czy ginekologa.
Jednym z najprostszych elementów terapii nietrzymania moczu u kobiet są ćwiczenia mięśnia Kegla. Jest to mięsień łonowo-guziczny, biorący udział w kontroli nad zwieraczem pęcherza moczowego. Ćwiczenia mięśnia Kegla można przeprowadzać zupełnie samodzielnie (np. podczas oddawania moczu w toalecie) bądź tez przy pomocy aparatów do elektrostymulacji.
Bolesne oddawanie moczu (bolesne mikcje)
Ból towarzyszący oddawaniu moczu może mieć wielorakie podłoże. Najczęściej towarzyszy różnym infekcjom układu moczowego. Ból ten odczuwany jest, jako pieczenie czy klucie, i może być przyczyną odruchowego wstrzymywania mikcji. Istotne z medycznego punktu widzenia jest to, czy bolesnemu oddawaniu moczu towarzyszy wzrost temperatury ciała i zmiany ultrasonograficzne w zakresie układu moczowego.
Stany zapalne układu moczowego towarzyszące bolesnej mikcji mogą być wywołane przez bakterie, grzyby bądź inne mikroorganizmy pochodzące z obszaru analnego. Niezmiernie ważne jest czy ból ten wystąpił po współżyciu i czy towarzyszy mu wyciek z cewki moczowej, wówczas jako przyczynę należy rozważyć także chorobę weneryczna.
Bolesna mikcja może być również związana z kamicą układu moczowego. Niekiedy przemieszczający się kamień potrafi „zaczopować” cewkę moczowa i uniemożliwić swobodne oddawanie moczu.
Bolesne oddawanie moczu jest również jednym z objawów zgłaszanych przez pacjentów z chorobami nowotworowymi układu moczowego bądź narządów miednicy. Bóle te początkowo wstępują sporadycznie, ale wraz z rozwojem choroby ulęgają znacznemu nasileniu.
Wybór metod leczenia bolesnych mikcji jest silnie uzależniony od ich etiologii i wymaga obok pełnej diagnostyki laboratoryjno-obrazowej także konsultacji specjalistycznej.
Moczenie nocne
Moczenie nocne, to bezwiedne oddawanie moczu w nocy podczas snu, zdarzające się u dziecka, które zakończyło już naukę świadomego oddawania moczu lub ukończyło 5 lat.
Moczenie nocne można podzielić na:
- monosymptomatyczne moczenie nocne (MMN) – bez współistnienia dodatkowych objawów ze strony dróg moczowych,
- niemonosymptomatyczne moczenie nocne (NMMN) – z towarzyszącymi objawami ze strony dolnych dróg moczowych.
Wyróżnia się dwa rodzaje moczenia nocnego:
- pierwotne moczenie nocne – kiedy nie obserwowano wcześniej okresu kontroli mikcji,
- wtórne moczenie nocne – z 6-miesięcznym okresem suchych nocy; dotyczy ono przede wszystkim dzieci z różnymi nieprawidłowościami układu moczowego lub zaburzeniami psychicznymi.
Częstomocz
Zaburzenia mikcji pod postacią częstomoczu mogą mieć różnorodne przyczyny. Najczęściej jest nią infekcja w obrębie układu moczowego. Jednak częstomocz towarzyszy wielu innym schorzeniom, np. cukrzycy czy procesom nowotworowym.
Częstomocz polega na częstym oddawaniu moczu małymi porcjami. U osób dorosłych jest to ponad 7 mikcji w ciągu dnia. Częstomoczowi towarzyszy uczucie natychmiastowej i nieodpartej potrzeby oddania moczu, jednak opróżnienie pęcherza moczowego nie przynosi ulgi. Pomijając sytuację wcześniejszego spożycia bardzo dużej objętość płynów, jeśli w nocy wstajemy więcej niż dwa razy, aby udać się do toalety, to możemy już także mówić częstomoczu.
Częstomocz bywa niekiedy mylony jest z wielomoczem. Tymczasem z wielomoczem mamy do czynienia wówczas, kiedy oddajemy w ciągu doby ponad 3l moczu przy jednoczesnym przeciętym spożyciu płynów.
Tak jak inne wyżej omówione dysfunkcje układu moczowego, również częstomocz wymaga pełnej diagnostyki laboratoryjno-obrazowej wykonywanej pod okiem specjalisty.
Uroflowmetria – badanie urodynamiczne
Wszystkie zaburzenia w oddawaniu moczu dotyczą zarówno dzieci jak i osób dorosłych. W diagnostyce tych chorób, obok badań laboratoryjnych, wykorzystuje się również badania obrazowe oraz czynnościowe układu moczowego.
Do tej drugiej grupy należą badania urodynamiczne, do których zalicza się między innymi uroflowmetria. Badanie uroflowmetryczne pozwala dokładnie określić rodzaj zaburzeń, które są przyczyną nieprawidłowości w opróżnianiu pęcherza moczowego. Uroflowmetria jest całkowicie bezbolesna i bezinwazyjna, a jej celem jest ocena szybkości oddawaniu moczu, jego ilości oddanej w ciągu sekundy oraz całkowitej objętość mikcji.
Badanie uroflowmetryczne powinno się wykonać u wszystkich osób skarżących się na różne zaburzenia podczas oddawania moczu. Zaliczamy do nich częstomocz, nietrzymanie moczu, nagłe parcie na mocz, oddawanie moczu w kilku porcjach, czy moczenie nocne.
Inną grupą wskazań do uroflowmetrii są problemy związane z budową pęcherza moczowego oraz przyczyny urologiczne, takie jak np. zapalenie prostaty. Badanie to wykonuje się również u pacjentów z nawracającymi zakażeniami układu moczowego, po operacji przepuklin kręgosłupa lędźwiowego oraz u osób cierpiących na uporczywe zaparcia.
Zapraszamy na konsultacje urologiczno-nefrologiczne do Centrum Medycznego PRZYJAŹNI w sobotę, 5 listopada 2016 roku, w godzinach od 9:00 do 12:00. W tym dniu konsultacje lekarzy w promocyjnej cenie zaledwie 60 zł.
Konsultacje będą prowadzone przez doświadczonych lekarzy specjalistów ze szpitali klinicznych.
Zadzwoń i umów się na wizytę: 71 300 12 72, 71 300 12 73.
Serdecznie zapraszamy!
Wszelkie informacje przedstawione w witrynie są publikowane i dystrybuowane wyłącznie w celach informacyjnych i nie mogą być traktowane ani zastąpić konsultacji lekarskiej i badania lekarskiego. Niedopuszczalne jest korzystanie z tych informacji, jako źródła wiedzy dla samodzielnej terapii i diagnozowania chorób.
Centrum Medyczne PRZYJAŹNI nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za pogorszenie stanu zdrowia spowodowane odstąpieniem od konsultacji lekarskich i stosowaniem praktyk leczniczych wdrażanych na własną rękę.
