Lek. Anna Czajkowska
dermatolog

Lek. Magdalena Żychowska
dermatolog

Lek. Mateusz Baran
lekarz rodzinny

Jeśli Twoją twarz i plecy pokrywają liczne zaskórników, wągry i pryszcze, to zapewne cierpisz na trądzik pospolity. Bardzo trudno się go pozbyć samodzielnie, najlepiej więc skorzystać z porady dobrego dermatologa. Lekarz dermatolog, po wnikliwej diagnozie, wskaże Ci sposoby jak skutecznie pozbyć się trądziku, przepisze odpowiednie leki na trądzik i przedstawi  odpowiednie sposoby pielęgnacji skóry trądzikowej.

Nasi lekarze dermatolodzy zapraszają  na wizytę do Centrum medycznego PRZYJAŹNI. Zadzwoń i umów się na wizytę: 71 300 12 72, 71 300 12 73. Na miejscu dostępne są również badania dermatoskopowe oraz zabiegi krioterapii.

Trądzik pospolity jest jedną z najczęstszych chorób skóry u nastolatków. Coraz częściej występuje również u młodych dorosłych oraz osób po 40 roku życia. W etiopatogenezie trądziku dużą rolę odgrywają miedzy innymi:

• nadprodukcja łoju,
• zaburzenia rogowacenia ujść jednostek włosowo- łojowych,
• kolonizacja gruczołów łojowych przez Propionibacterium acnes,
• miejscowe stany zapalne.

Zmiany skórne w przebiegu trądziku pospolitego występują najczęściej na twarzy (czoło i okolice nosa, czyli tzw. linia T), klatce piersiowej oraz plecach. Zmiany mają postać grudek, plamek, krostek bądź guzków, które mogą ewoluować z jednego typu w inny. Nagromadzenie rożnego rodzaju zmian skórnych w przebiegu trądziku może niekiedy prowadzić nawet do bliznowacenia, trudnego w późniejszej terapii.

Leczenie trądziku opiera się w głównej mierze na indywidualnym podejściu do opisywanych zmian skóry pacjenta i wyborze odpowiedniej metody terapii. Leczenia może niekiedy trwać nawet przez wiele lat z okresami poprawy i zaostrzenia zmian skórnych. W zależności od postaci klinicznej i nasilenia trądziku zaleca się postępowanie terapeutyczne zgodne z wytycznymi europejskimi oraz z konsensusem Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego.

Miejscowe leczenie trądziku pospolitego wskazane jest od postaci łagodnej do umiarkowanej oraz może być stosowane pomocniczo do terapii ogólnej. Ważne jest, aby pacjent koniecznie nakładał zalecone przez lekarza preparaty lecznicze na całą powierzchnię zmienionej chorobowo skóry, a nie tylko na już istniejące wykwity.

W trądziku łagodnym leczenie miejscowe może być stosowane jako monoterapia bądź w terapii skojarzonej. W monoterapii mamy do wyboru retinoidy, nadtlenek benzoilu oraz kwas azelainowy, skuteczne przede wszystkim w trądziku zaskórnikowym i zaskórnikowo-grudkowym. W monoterapii przeciwwskazane jest stosowanie antybiotyków, ponieważ może to sprzyjać rozwojowi lekooporności na Propionibacterium acnes. W leczeniu miejscowym trądziku wykorzystywane są: antybiotyki, nadtlenek benzoilu, retinoidy (I generacja: tretynoina, izotretynoina, retinaldehyd, III generacja: adapalen, tazaroten) oraz kwas azelainowy/salicylowy.

Miejscowe preparaty z antybiotykami, stosowane w terapii trądziku pospolitego mają działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, są dobrze tolerowane i rzadko powodują reakcje alergiczne oraz podrażnienie skóry. Są one szczególnie zalecane w łagodnej do umiarkowanej postaci trądziku, gdzie ograniczają stan zapalny zmniejszając ilość Propionibacterium acnes oraz powodują szybkie ustępowanie grudek i krost.

Do antybiotyków stosowanych zewnętrznie w leczeniu trądziku należą: klindamycyna 1%, erytromycyna 2-2,5% oraz cykliczny węglan erytomycyny 1-2,5% (działający 2-3 krotnie silniej niż erytomycyna). Dzięki dużej różnorodności form tych leków (roztwory, kremy, żele, zawiesiny) możliwy jest indywidualny dobór preparatu dla każdego pacjenta, a łatwość aplikacji sprawia, że są one chętnie stosowane przez chorych.

Niestety stosowanie preparatów z nadtlenkiem benzoilu nierzadko powoduje podrażnienie skóry i wymaga stosowania dodatkowych środków łagodzących objawy. W terapii trądziku pospolitego, leczenie należy rozpoczynać od preparatu zawierającego mniejsze stężenia leku, aby uniknąć wystąpieniu objawów suchości, rumienia i złuszczania skóry. Nadtlenek benzoilu w terapii skojarzonej znalazł zastosowanie w połączeniu z retinoidami lub antybiotykami miejscowymi i jako jeden z niewielu składników aktywnych możne być bezpiecznie stosowany w monoterapii trądziku. W Polsce jest dostępny pod postacią kremów, żeli oraz roztworów. Preparaty z nadtlenkiem benzoilu mają działanie odbarwiające, co dotyczy zarówno włosów jak i ubrań, o czym warto wiedzieć przy ich stosowaniu.

W leczeniu miejscowym trądziku stosuje się retinoidy I oraz III generacji, które dzięki właściwościom normalizującym rogowacenie i działaniu keratolitycznemu powodują uwalnianie mas rogowo-łojowych oraz ewakuację łoju z mieszków włosowych. Retinoidy zwiększają penetrację innych leków stosowanych w leczeniu trądziku np. miejscowych antybiotyków czy nadtlenku benzoilu. Wspólnym efektem ubocznym związanym ze stosowaniem wszystkich retinoidów jest zjawisko określane jako ro-dermatitis, czyli podrażnienie skóry manifestujące się pieczeniem, złuszczaniem, świądem, rumieniem oraz zwiększoną wrażliwością na promieniowanie słoneczne. Dlatego wskazane jest stosować je na wieczór, a aplikacja powinna być poprzedzona miejscowym zastosowaniem niekomedogennego preparatu nawilżającego. Pacjenci powinni jednocześnie stosować niekomedogenne emolienty, ochronę oczu, czerwieni wargowej i błony śluzowej, a także fotoprotekcję. Podczas leczenia, w pierwszych 2-4 tygodniach może wystąpić zaostrzenie trądziku, co jest związane z przekształcaniem się form niezapalnych w zapalne. Najczęściej pod koniec 2 miesiąca leczenia obserwuje się znaczną poprawę zmian trądzikowych oraz ustępowanie podrażnień.

W terapii miejscowej trądziku pospolitego znajduje zastosowanie również kwas azelainowy/kwas salicylowy, mający działanie keratolityczne, przeciwzapalne, antybakteryjne oraz zmniejszające łojotok, wpływając tym samym na ograniczenie tworzenia się mas rogowo-łojowych czy kolonizacje Propionibacterium acnes. Po zastosowaniu miejscowym, kwas azelainowy przenika do wszystkich warstw skóry. Podobnie jak nadtlenek benzoilu nie powoduje antybiotykooporności co sprawia, że z powodzeniem może być stosowany w monoterapii trądziku. Występuje pod postacią kremów i żeli (15-20%) stosowanych zazwyczaj 2 razy na dobę.

Miejscowe leczenie skojarzone trądziku pospolitego zwiększa skuteczność terapii, skraca czas leczenia i zmniejsza częstość występowania działań niepożądanych. Terapia skojarzona jest jedyną metodą leczenia, która redukuje ryzyko rozwinięcia się antybiotykooporności oraz prowadzi do eradykacji już uodpornionych szczepów. W leczeniu skojarzonym trądziku możliwe są trzy formy terapii:

• kuracja naprzemienna lekami z różnych grup,
• aplikacja różnych preparatów w określonych porach dnia,
• stosowanie preparatów łączonych „dwa w jednym”.

Kuracja naprzemienna dotyczy głównie długofalowego leczenia preparatami zawierającymi antybiotyki z przerwami trwającymi co najmniej 5-7 dni, w trakcie których stosuje się lek o innym mechanizmie działania. Przykładowe schematy leczenia stosowane w terapii skojarzonej: antybiotyk np. erytromycyna lub cykliczny węglan erytromycyny (rano i wieczorem) + nadtlenek benzoilu (na noc) lub antybiotyk np. klindamycyna (rano i wieczorem) + retinoid (na noc) lub nadtlenek benzoilu przez minimum 5-7 dni w przerwach aplikacji antybiotyku.

Synergistyczne działanie preparatów łączonych niewątpliwie pozwala na osiągnięcie lepszych wyników terapii trądziku w krótszym czasie. Stosowanie raz dziennie, jednego preparatu leczniczego w połączeniu z prawidłową pielęgnacją skóry znacznie upraszcza zasady terapii i sprawia, że nawet najmłodsi pacjenci, często stanowiący najliczniejszą grupę chorych z trądzikiem, bez problemu stosują się do tych zaleceń.

Aby pozbyć się trądziku, wyprysków, pryszczy i innych niedoskonałości twojej cery zapisz się na wizytę do dermatologa, który dobierze indywidualny plan pielęgnacji i leczenia. Nasi dermatolodzy pomogą również w przypadkach innych zmian chorobowych i problemów dotyczących skóry, włosów i paznokci.

Zadzwoń i umów się na wizytę: 71 300 12 72, 71 300 12 73. Na miejscu dostępne są również badania dermatoskopowe oraz zabiegi krioterapii.

Serdecznie zapraszamy

Aktualność przygotowana na podstawie: lek. Aleksandra Jonkisz, dr n. med. Joanna Bartosińska, prof. dr hab. n. med. Dorota Krasowska, Miejscowe leczenie trądziku pospolitego – leczenie skojarzone kontra monoterapia, dwumiesięcznik „Aesthetica”